Salta al contenuto principale
villamassargia fotoallenamento

Unu maistu bonu ballit cantu una miniera de oru: in su càlciu e in sa vida puru

Sa cosa de importu prus mannu, a su mancu po su chi mi pertocat (no sciu de bosatrus, ma isperu chi potzat balli aguali, est craru), est sa de essi arrannèsciu a ddoi lompi, e fiat ora, a su mesi de Dònniasantu puru, chi est su de undixi mesis chi ddoi funt in un annu e, iat a fai a nai puru chi, giai giai, seus po acabbai de si scroxai, de si bivi custu duamilla e bintitres puru chi, sèmpiri po su chi mi pertocat, a su mancu, est stètiu unu pagheddeddu prus druci de s'annu passau, e duncas, de su duamilla e bintiduus, chi m'at atzapuau beni beni a terra, ddi nau diaici, e chi pariat chi giai giai mi bolessit sperdi. Ma de su restu, sa vida est diaici: una dì nc'est su sobi e su cielu totu bellu lìmpiu de is nuis, e sa dì avatu proit e fait iscuru, chi parit ca sa luxi no depat prus torrai. E de su restu, su giogu de sa bòcia est diaici aguali: ci funt cidas, ci funt partidas, duncas, innoi ti andat totu trotu, e iast a podi abarrai po oras e oras e oras a nci scudi sa bòcia concas a sa porta de is aversàrius, ma chi no tenis cussu stiddieddu, mancai piticu meda, de bona sorti, no arrannèscis a nd'aciapai su gol; e invecias ddoi funt atras bortas, atras partidas, po ddu nai mellus, innoi ti capitat de ndi arregolli meda, ma meda de prus, chistionaus de puntus, est craru, de su chi ti iast'essi minèsciu.

E duncas, si ddu torru, si ddu torraus a arrapiti, is unus cun is atrus, chi dannu no si fait de seguru: candu is cosas no andant beni, mancai cumenti podiast isperai, sa cosa de importu de fai est cussa de no si ndi fai pinnigai (ddi nau diaici...) de su disisperu e de is pentzamentus lègius, ma, cumenti mi narant, fatu fatu meda, is allenadoris chi intendu po ndi pesai is artìculus chi ndi bessint aforas, dònnia dònnia dì, po su giassu de su Diàriu Sportivu, chi tui fais su trabballu cosa tua, est a nai: chi abarras cuncentrau apitzus de is fainas chi ti pertocant, chi sighis a trabballai cun totu sa gana bona e sa passioni chi tenis aintru de su coru, intzandus su bentu, cumenti si narat, at a incumentzai a suai de sa parti cosa tua puru; est a nai ca, chi nci creis (e seus nosu, po primus, chi depeus crei apitzus de nosu etotu, chi mi permiteis custu giogu de fueddus), chi ses seguru de su chi ballis, chi sciis su chi podis donai (a su mundu, a is atrus, a su trabballu cosa tua etotu), e intzandus depis tenni passièntzia, e apoderai, e aguantai a forti, cumenti si narat , mescamente candu is cosas funt prus marigosas, o tostadas, de su tanti chi si abertastus.

Nc'arraxonu fatu fatu, tra mei e mei etotu, chi pròpriu si ddu depu nai: su de pentzai a is cosas nostas, a sa vida cosa nosta, a is cosas bonas cumenti a is cosas mabas chi si sucedint, chi si capitant, su chi in italianu estus a podi tzerriai "riflessione", e chi si iat a podi furriai, mancai, "consideru", in sardu, est una de is facultadis, de is capacidadis chi pertocant s'omini e s'omini feti; est a nai ca, po nci stichiri unu pagheddeddu de filosofia in s'artìculu de custa cida puru, is animabis no funt bonus a torrai a pentzai a su chi ant fatu e no funt bonus, duncas, de manigiai, de imperai s'arraxoni (po medas filosofus e po medas dotoris puru, feti s'omini, ddu scieis beni e mellus de mei puru, tenit sa possibbilidadi de manigiai sa rajone, poita is animabis sighint a andai ainnantis sighendi feti s'istintu, cumenti si iat a podi nai), e duncas, feti is ominis podint abarrai a arraxonai apitzus de is sbàllius chi, mancai, ant fatu me is tempus passaus, e de cussus sbàllius etotu, mancai, iant a podi imparai a aderetzai is cosas, est a nai a no nd'arrui po duas bortas de sighiu in su pròpriu stampu, cumenti mi praxit fatu fatu a nai.

E duncas, sigheus a andai ainnantis cun su coru prenu de isperas bonas: is isperas, de su restu (est una cosa chi apu lìgiu pròpriu ariseu a su noti, ainnantis de mi nci dromiri, in unu libru de Simone Weil, chi est stètia una filosofa francesa, de famìllia ebrea, chi mancai siat morta a feti trintacincu annus, s'at lassau una cantidadi manna meda de arraxonamentus e de considerus de importu), funt una de is mexinas prus fortis, e prus drucis, chi is ominis (e is feminas, e ballit po dònnia edadi, e duncas ballit po is bècius cumenti po is prus piticheddus puru) tenint po bivi in custu mundu, mescamente candu is cosas, mancai, funt unu pagheddeddu prus trotas de su chi si podestus bisai.
E totu custu si ddu seu contendi po duus motivus: su primu est ca, po s'acapiai a su chi apu scritu a s'incumentzu de custu artìculu etotu, nesciunu s'at mai nau, a su mancu diaici mi parit de podi pentzai, de podi crei, chi custa vida iat essi stètia, feti, una passillada in montagna, cumenti si narat: estus a podi nai chi custa vida, a bortas, est druci cumenti una passillada in montagna in su beranu, una passillada in mesu a matas e froris e fragus bellus; custa vida est bona e druci candu binceus is isfidas chi si pertocant, est bella e druci (ca no fait, giai giai, nemmancu a nci crei) candu is cosas si andant beni po su chi pertocat su trabballu cosa nosta, e si parit de essi in paradisu candu, mancai, si innamoraus de calincunu (o de calincuna, ballit aguali, est craru, poita s'amori, a su mancu a parri miu, no tenit murus, mi benit de nai diaici, a su mancu).
De seguru, peròu, in custa vida (a su mancu diaici narant is ominis prus sàbius, cumenti is filosofus grecus chi s'agatànt in custu mundu me is tempus antigus), arribbant (po calincunu arribbant chitzi, po calincunu arribbant prus a tradu) is tempus maus e prus fadiosus, mi benit de ddu narai diaici: arribbant diis, e cidas, e mesis e annus interus, puru, mancai, innoi ti ndi depis scabulli de is dannus chi ti ndi proint apitzus, e ti ndi depis scabulli, mancai, a solu a solu, est a nai fadendi contus apitzus, feti, de tui etotu e no de is atrus; arribbant tempus innoi is atrus, mancai, sparessint (cumenti si narat candu a su costau cosa tua no abarrat, po unu motivu o po un antru, prus nesciunu), o no podint essi a su costau cosa tua po ti donai sa manu de agiudu chi, mancai, ti iat a arrachediri; e est pròpriu in custu momentus chi depis strantaxai sa conca e fai a biri a totus cantu ballit.

Seu narendusì totu custu, puru, po chistionai unu pagheddeddu de cussa chi, in italianu, estus a podi tzerriai "auto-stima", chi est su consideru (torra a manigiai custu fueddu chi mi praxit meda meda) de sa fortza cosa nosta chi teneus nosu etotu, sa istima chi teneus (po circai de si nai su chi tèngiu in conca, mancai manigendi atrus fueddus) de is cosas chi scieus fai mellus, po dda furriai diaici.
E duncas, una de is cosas chi is allenadoris m'arrepitint fatu fatu est ca su giogu de su càlciu iat a podi essi (e, a nai sa beridadi, est giai) una faina de importu mannu po is piciocheddus prus piticheddus chi, pròpriu gràtzias a is oras chi passant, gioga gioga, impari a is atrus, podint cresci, e meda puru, po su chi pertocat sa istima; un allenadori, de su restu, depit aturai atentu meda candu s'agatat a trabballai cun is giòvunus, e totu sa cura, sa passièntzia, sa passioni chi nci ponit po ddus sighiri iat a podi essi unu trabballu chi donat is frutus, is resultaus in su benidori: est a nai ca un omini (ma ballit po is femineddas puru, est craru custu) benit a essi bonu, e abbistu, e scidu, pròpriu poita, mancai, candu fiat prus pichinninniu at fatu esperièntzias de importu mannu e, mancai, at tentu maistrus (o maistras, ballit aguali) de importu, chi funt arrannèscius a ddi lassai calincuna cosa de bonu.

E sa chistioni, ballit, puru e mescamente, po su mundu de sa bòcia: candu biis unu giogadori chi, mancai siat bèciu (o mellus: mancai no siat prus unu piciocheddu giòvunu), sighit a fai unu muntoni de gol (mi benit in conca, po nd'arremonai feti duus, sa storia de Marco Nieddu, chi sighit a giogai, a curri, e a ndi persai una biga manna de gol cun is nieddus – brau de sa Baunese, in su campionau de sa Primu Categoria, cumenti mi benit in conca sa storia de Marco Mingoia puru, chi giogat, o mellus: chi sighit a giogai, impari a sa scuadra de sa bidda cosa sua, chi est sa Decimo 07, sa scuadra de Deximumannu, ma nci ndi funt una biga manna meda, sighendi cun Trogu, de su Santadi, sèmpiri in Segunda Categoria, e arribbendi fintzas a Gianluca Siazzu, chi sighit a curri e a fai gol, cun is de sa Don Cesare Delogu, in su campionau de sa Primu Categoria), intzandus podis cumprendi, est fàcili puru, de su restu, ca chi tenit totu cussa passioni, totu cussa gana bella, ancora, apustis de annus e annus de sa primu borta, est poita, candu fiant pitichinninniu, calincunu ddu at agiudau a diventai forti, calincunu ddu at agiudau a crei apitzus de issu etotu, calincunu ddu at agiudau a fai cresci s'amori po su sport e duncas, po su giogu de su càlciu.

Si ddu torru a arrapiti, po oi puru, ca mancai nc'est calincunu chi no cumprendit de ita seus chistionendi e, mancai, no nc'arribbat a cumprendi poita seus chistionendi de custas cosas: no sciu mai cali arrastu ant a pigai is chistionis chi sigu, e chi nci sticu aintru in s'artìculu chi ndi bessit, in limba, dònnia dònnia giòbia, ma po s'articulu chi ndi pesu in sardu campidanesu (e ddu scieis beni cumenti andant is cosas chi eis lìgiu a su mancu unu tra totus cussus artìculus chi nd'apu pesau e bogau aforas in custus ùrtimus duus o tres annus) mi praxit custa cosa de mi podi pigai unu pagheddeddu de libbertadi in prus de cussa chi, mancai, mi potzu pigai candu scriu is artìculus in italianu, innoi chistionaus feti, e feti diaderus, de bòcias, de partidas, e de resultaus; diaici a su mancu, mi megu a solu a solu, no m'arròsciu e antzis, chi si dda depu nai mellus, mi ingiogatzu, si dda imboddiu diaici, a manigiai una cantidadi manna de fueddus (sighendi una cantidadi manna de chistionis e de legas) chi no ia a podi manigiai chi chistionu feti de càlciu.

E duncas, mi parit giai de intendi calincunu de bosatrus chi incumentzat a murrungiai, e magai, a solu a solu, tra de issu etotu, si megat: «ma candu est chi si chistionat de is partidas?».
De su restu, a castiai beni is cosas (e a fai is contus nci poneus pagu meda diaderus, cumenti si narat), in custas ùrtimas diis, de contixeddus, de novas de si torrai a contai, e chi pertocant mescamente is campionaus de s'Ecellenza e de sa Promotzioni, nci nd'est una biga manna meda, fadendi su contu, pruschetotu, che is scuadras chi currint me is duas listas chi nd'ant pesau po su campionau de sa Promotzioni funt torradas a cabai in campu pròpriu ariseu, chi fiat sa primu dì de su mesi de Donniasantu, po su chi in italianu si tzerriat "turno infrasettimanale" e chi nosu podeus tzerriai, mi parit craru, "partidas chi si giogant aintru de sa cida"; e mi benit in conca ca, chi fessit po is giogadoris, ma ballit po is tifosus puru (berus est?), iant a abarrai a totu dì, a totu cida, a curri avatu de sa bòcia; e si cumprendit puru su poita: candu tenis una passioni po calincuna cosa, siat sa stima e s'amori po una persona, po unu bellu piciocu o po una bella picioca, o sia s'amori e sa gana de sighiri una faina de importu, intzandus, nc'est de abarrai segurus, iast a fai totu sa vida cosa tua, dònnia segundu de sa vida cosa tua, po su chi est possibbili, a su mancu, avatu de cussa chistioni.

E duncas no creu pròpriu chi a is giogadoris siat dispraxiu meda meda a torrai a s'atobiai cun is aversàrius po atrus noranta minudus de giogus, de spàssiu e de sprèvius. E sa pròpriu chistioni iat a balli, e ballit, ndi seu seguru, po is de s'Ecellenza puru: chi is giogus de sa Promotzioni funt arribbaus, cun cussa chi s'est giogada ariseu, a sa de seti giorronadas (e ant a sighiri a andai ainnantis diaici, chentza si frimai giai giai mai, fintzas a su bintitres de su mesi de Idas, est a nai fintzas a duas diis ainnantis de su Nadali), is de s'Ecellenza funt currendi prus allestru puru, mi benit de ddi nai diaici, fadendi su contu chi funt arribbaus a sa de noi giorronadas. Ma chi is scuadras de sa Promotzioni immoi ant a abarrai frimas, cosa chi ballit po su otanta-noranta po centus, in custu domìnigu chi est giai giai po ndi lòmpi torra, is assòtzius chi faint parti de su campionau de s'Ecellenza ant a torrai a cabai in campu, po sa de dexi giorronadas, pròpriu tra una pariga de oras, est a nai in custu fini de cida ca, chi su cielu at a bolli, nd'at arribbai acoitu torra.

E duncas, immoi chi nci seus (diaici incumentzaus a si ndi prandi con is legas chi pertocant, de acanta meda, su mundu de sa bòcia de is scuadras sardas de diletantis, a bortas calincunu de bos'atrus no arribbit a nai ca me is artìculus de su giòbia chi ndi bessint in su giassu de su DiàriuSportivu si ciaciarrat de totu ma no de càlciu) andaus a biri cumenti funt postas is cosas po su chi pertocat sa lista, partendi de is de s'Ilvamaddalena, chi s'agatant a su primu postu, cun bintiduus puntus a su callenti, in buciaca, apustis de essi bintu sa partida de importu mannu meda, in domu cosa insoru etotu, contras a is de su Li Punti, chi abarrant frimus a su de cincu postus in sa lista, cun trexi puntus allogaus fintzas a immoi: po is de s'Ilva de Sa Maddalena, duncas, pròpriu ariseu nd'est arribbada sa de seti bìncidas me is primus otu bessidas de s'annu; is piciocus sighius de Cotroneo funt currendi a forti meda, fadendi su contu chi tenint cincu puntus in prus de is chi tenint is de su Crabonaxa, chi peròu ant giogau una partida in prus de is chi tenint fatas is maddaleninus; is de su Crabonaxa, chi trabballant, cust'annu, cun Manunza, chi est unu de is allenadoris prus giòvunus chi ddoi funt in dì de oi in totu sa Sardìnnia (e ballit po totus is categorias, partendi de sa Terza, passendi po sa Segunda e sa Primu, e fintzas a arribbai, puru, a sa Promotzioni), si funt dèpius acuntentai de unu puntixeddu feti, chi nd'ant bodditu in sa partida in domu cosa insoru etotu, aranti de is tifosus cosa insoru, cumenti si narat, puru, contras a is de su Carbònia, cun su resultau de unu a unu. Unu puntixeddu puru po is casteddaius de sa Ferrini, chi no funt arrannèscius a binci sa partida, in domu, contras a is de s'Igrèsias: is piciocus casteddaius sighius, cust'annu puru, cumenti sucedit de una bella pariga de annus, de Sebastianu Pinna, s'agatant a su de tres postus in sa lista, cun sexi puntus, chi, tra is atras cosas, funt su pròpriu tanti de is chi tenint, in dì de oi, is de su Ilartzi puru, chi pròpriu ariseu, peròu, nd'ant arriciu una bella surra de is aristanesis de sa Tharros, chi ant bintu sa partida (e si ndi funt pigaus, est craru, is tres puntus chi ddoi fiant totu badda badda) gratzias, pruschetotu, a is cuatru gol chi funt arrannèscius a fai, cun is grogus-arrùbius chi funt stètius bonus a ndi fai feti unu, chi, est a nai, est stètiu tropu pagu.

Tocat a nai puru, immoi chi nci seus, ca is de sa Ferrini de Casteddu e is de su Ilartzi tenint una partida giogada in mancu de is chi tenint is de su Crabonaxa. A su de cuatru postus in sa lista agataus is de su Tèmpiu, chi funt una de is scuadras prus fortis (a su mancu a castiai su nomini de is giogadoris, bravus meda e de esperièntzia manna, chi tenint aintru de sa rosa cosa insoru) e funt una de cussas scuadras chi, a parri de totus is chi sighint is giogus e ndi cumprendint pagu pagu de càlciu, iant a podi, iant a depi curri po ndi cassai s'artziada in su campionau de sa Sèrie D. Is de su Tèmpiu peròu, chi funt sighendi a trabballai cun Giuseppi Cantara, s'allenadori chi s'annu passau at agiudau is caboniscus a ndi cassai sa bìncida de su campionau de sa Promotzioni, ariseu si funt dèpius acuntentati feti de unu puntixeddu, chi nd'est arribbau apustis de su zeru a zeru chi nd'est bessiu aforas in sa partida in domu de is de su Bosa: is arrùbius-brau puru, sighendi a curri in s'arrastu chi eus pigau, funt sighius, de annus e annus e annus, ant a essi calincuna cosa, giai giai, cumenti a dexi, de Salvatore Carboni, chi me is tempus passaus, est a nai candu giogàt ancora, fiat unu de is atacantis prus fortis chi eus tentu innoi in s'isula. E duncas is de su Tèmpiu, in dì de oi, tenint calincuna cosa cumenti a catodixi puntus in buciaca e in sa lista, chi ballint  po su de cincu postus; is de su Bosa ndi tenint, cun cussu chi nd'ant cassau ariseu, est craru, undixi, chi funt tres in mancu, a fai is contus nci poneus pagu diaderus, de is chi tenint is tempiesus. Is de s'Ossese, invecias, nd'ant cassau, pròpriu ariseu, sa de tres partidas bintas in custu campionau, e s'agatant, immoi, impari a atras cincu scuadras, chi tenint undixi puntus, partendi de is de su Taloro de Gavoi, chi ant pèrdiu, peròu, in domu cosa insoru, contras a is cuartesus de su Sant'Aleni, cun su resultau de cuatru a unu (e is cuartesus, duncas, s'agatant, issus puru, cun undixi puntus allogaus in sa cascita); cun undixi puntus ddoi funt is de su Barisardo puru (sa scuadra chi nd'ant pesau in Barì, mi parit ca si cumprendat, ma a essi prus prètzisus no si costat nudda), chi ariseu ant serrau sa partida in domu de is de su Calangianus (sa scuadra de Calanzanos, custu gei est craru, a su mancu mi parit de podi narai diaici) cun su resultau in paridadi, est a nai de unu a unu; e duncas, is de su Calangianos s'agatant cun cuatru puntus in prus de is chitenint is de sa Villacidrese, chi ancora no ant bintu nemmancu una borta, e s'agatant a s'ùrtimu postu de sa lista, est craru, cun unu puntixeddu feti, chi nd'est arribbau gràtzias a sa partida chi is 'cidresus ant serrau in paridadi, fiat sa primu dì de su mesi de Ladàmini, contras a is casteddaius de sa Ferrini. Is de su Calangianos, duncas, staint unu pagheddu mellus de is 'cidresus, cun cincu puntus in busciaca, chi funt unu in mancu de is chi tenint is de s'Igresias, Cun dexi puntus, invecias, agataus is de su Santu Tiadoru, chi ariseu, peròu, funt abarraus a castiai is atrus, est a nai ca si funt pigaus unu domìnigu de pàsiu: su campionau de s'Ecellenza, cust'annu, est stètiu pesau cun dexesseti scuadras, e custu bollit nai, intzandus, chi in dònnia giorronada ddoi at a essi una scuadra chi no at a cabai in campu po giogai sa partida, e custu ballit siat po sa lista de partidas de s'andada chi, est craru, po is partidas chi ballint po sa torrada.

E apustis chi s'apu cuncodrau su stògumu (mi benit a giogai a fai su poeta, fatu fatu), e sa conca puru, chistionendusì unu pagheddeddu de bòcias e de resultaus puru (chi mai ammanchint, po sa caridadi de su Cielu!), mi speddiat a mi torrai a acapiai a su chi fia narendi a s'incumentzu de custu artìcolu etotu: e duncas, immubagora s'apu arremonau is nominis de totus is allenadoris prus bravus e prus fortis chi ddoi funt, chi currint, impari a is piciocus cosa insoru etotu, in su mundu de s'Ecellenza, chi est su campionau prus mannu, cussu de importu prus mannu, fait a ddi nai diaici puru, chi ddoi est in s'isula; e duncas, cumenti eis pòtziu ligi, e cumenti mancai scieisi giai, sèmpiri chi sigheis is fainas acapiadas a is scuadras de is biddas innoi biveis, o de is biddas acanta a cussas innoi biveis, ddoi funt assòtzius chi trabballant, po annus e annus, impari a su pròpriu allenadori, e fadendi custa iscera, circant, cumenti si narat, de ndi pesai unu progetu chi potzat durai me is annus. E de su restu, cumenti festus arremonendi ainnantis, su trabballu de un allenadori giogat un importu mannu meda, siat po is resultaus chi una scuadra arrannèscit a ndi cassai, e siat, pruschetotu, chi est sa chistioni chi fortzis mi interessat de prus, po su trabballu de importu mannu cun is giogadoris, mescamente cun cussus prus giòvuneddus, po totu cussu chi eus nau ainnantis: po sa istima de sa fortza chi dònnia unu de nosu tenit apitzus de issu etotu (e chi benit a essi una cosa de importu mannu po sa vida cosa nosta in totu e po totu, e no feti po su chi pertocat is partidas, chi sigheis su chi seu circhendi de si narai), e po sa passioni chi si permitit de andai ainnantis. Candu agatas un allenadori bravu, chi arrannèscit a ndi bogai aforas, de tui etotu, totu su bonu chi tenis aintru, intzandus, si iat a podi nai chi as atobiau unu maistru. E is maistrus, si sciit custu puru, arrannèscint a ti donai una letzioni de importu dònnia dònnia dì; e torraus a sa chistioni nosta (o mellus: a sa chistioni chi tèngiu in conca, badda badda, po custu giòbia): su chi imparas in unu campu de càlciu, in cussa oritedda e mesu chi fais, totu curri curri, avatu de sa bòcia, impari a is cumpàngius cosa tua e impari a is aversàrius, ti podit serbiri, puru, e pruschetotu, po sa vida de dònnia dì; e pròpriu po custu, si cumprendit, mellus, su poita su càlciu est a trassa de una scola de vida po is piciocus, mescamente po cussus prus piticheddus de edadi.

E cun custu, e pentzu puru chi siat s'ùrtimu stròllichimini chi ndi bogu aforas po oi, m'acapiu, sèmpiri chi mi ddu permiteis, sèmpiri chi seis de acòrdiu, a una nova, marigosa meda, a nai sa beridadi, chi nd'est bessida apillu pròpriu me is ùrtimas diis. E duncas, tra totus is partidas chi si depiant giogai in su fini de cida passau, ddoi fiat puru cussa tra is de su CastedduSardu e is de s'Oschirese de Oschiri, chi currint in sa lista D de su campionau de sa Primu Categoria e chi nd'est sartada, peròu, e si dispraxit meda meda, est craru, poita is meris de domu ant dèpiu prangi po sa morti de unu piciocu chi trabbàllat cun s'assòtziu de meda, meda tempus, e seus chistionendi de Giuseppe Palmas, chi medas tzerriant, giai giai cumenti chi fessit unu scancèriu, Diddo.
Palmas teniat feti sessantatres annus, est a nai chi, a fai su contu de s'edadi, teniat ancora unu muntoni mannu meda de diis de si bivi , ma candu Deus e su Cielu si tzerriant po partiri po su chi estus a podi tzerriai (a sa moda de is antigus) "ùrtimu viàgiu", nc'est pagu de fai e pagu de murrungiai puru, e chi pròpriu si depu nai cumenti dda pentzu, no creu chi si ndi potzat fai una chistioni de edadi, candu si arraxonat apitzud de sa moti e de si ndi depi andai de custu mundu: est craru chi unu de sessantatres annus, a fai is contus de totus is personas chi arribbant, mancai, a centu e prus annus, tenit ainnantis unu bellu tanti de tretu, de bia de fai, ancora; ma chi pròpriu pròpriu si depu scoviai cumenti dda pentzu, mi praxit a m'acapiai a su chi naràt unu filosofu tedescu chi si tzerriat Heidegger (de su restu, su chi at scritu custu filosofu m'est abarrau apicigau a sa conca, cumenti mi sucedit fatu fatu, chi est berus chi ndi seu chistionendi in dì de oi puru, apustis de una biga de annus de candu apu lìgiu custa cosa po sa primu borta): segundu issu, unu pipiu, mancai siat unu pipiu nasciu de feti unu segundu, de feti unu minudu, est giai bastanti bèciu po si morri, e custu po si nd'arregodai chi no seus innoi, custu est pagu ma seguru, po prantai arrexinis, cumenti si narat, ma ballit sèmpiri su dìciu: oi nci seus, e bai e circa chi cras eus a podi narai su pròpriu.
Podeus feti isperai, e fai de totu po circai de abarrai cun sa saludi bona e cun s'umori artu, po cantu est possibbili, a su mancu; e circai de fai de totu po lassai custu mundu, e custa vida (chi a bortas parit una brulla, a bortas est druci cumenti a su tzucuru e a bortas, invecias, si parit marigosa cumenti a su velenu, po si torrai a acapiai cun su chi fia narendi ainnantis) cun unu trabballu bonu a is pabas e, duncas, lassendi un arregodu bonu in sa conca de is atrus, de is chi eus connotu e atobiau; ma in sa conca de totus is personas chi ant trabballau impari a nosu puru, e de totus is personas chi, mancai, si funt acostadas a nosu, mancai feti po unu segundu, o po unu minudu, feti, mancai, po una ciaciarrada.
E duncas, deu creu, puru, ca una de is cosas prus bonas chi si podint capitai in custu mundu siat agatai su trabballu, sa faina chi si permitat de ndi bogai aforas totu su bonu chi teneus in sa conca e in su coru puru, e candu agataus unu palcu innoi arrannèsceus a fai a biri a su mundu, a is atrus, mancai siant pagus (no depint essi po forza millionis e millionis is personas chi, mancai, agiudaus in custa vida: ddoi funt personas chi faint unu trabballu de importu mannu po is comunidadis, po is biddas e is citadis innoi bivint, mancai siant biddixeddas piticheddas meda cun centu-duxentus), cantu balleus, intzandus, deu pentzu custu a su mancu, si podeus intendi cuntentus, cumenti si narat.
Candu unu si bivit is diis sighendi sa passioni cosa sua, candu unu tenit sa bona sorti (cumenti m'arrepitit, de su restu, su capu cosa mia puru, dònnia dònnia dì) de trabballai, de si podi guadangiai is arriabis po papai fadendi su chi ddi praxit a fai de prus in custa vida, intzandus si iat a podi intendi prenu, fintzas a cucuru, de sa bona sorti.

E duncas, su chi est capitau, sciadau, a Giuseppi Palmas, est una storia chi si prenit sa conca de considerus: Palmas difati s'est intèndiu mabi pròpriu candu fiat trabballendi (est a nai, candu fiat sighendi s'allenamentu, diaici ddu podeus tzerriai, furriendi su fueddu de s'italianu) impari a is piciocus cosa sua, e mi praxit a pentzai chi siat andau concas a sa morti cun su coru lìmpiu e allirgu; poita candu ses fadendi su chi ti praxit, no podis ca essi allirgu e prexau, nc'est pagu de fai.
E duncas, de su chi seu bènniu a sciri (poita deu no ddu connòscia de persona, cumenti si narat), Giuseppe Palmas (Diddo, po is amigus) lassat sa mulleri e tres fillus, duus mascus e una feminedda, e duncas, lassat sa famìllia cosa sua e si ndi bobat in cielu: a chini abarrat in custu mundu, de su restu, tocat e pertocat sa faina prus tostada, e fortzis, sa prus marigosa: sighiri a bivi, mancai currendi in su pròpriu arrastu chi nd'ant pesau, ddi nau diaici, is babbus cosa nosta, is ajajus, is fradis, is amigus. «Depeus imparai — custu, a su mancu, est su chi at nau su preidi chi at fatu sa missa po s'interru, don Pietro Denicu a ndi boddiri is letzionis de importu, is frutus, cumenti ddus tzerriaus fatu fatu, puru de is paginas e de is storias chi funt prenas, fintzas a cucuru, de dabori e de disprexeis. Depeus sighiri a camminai me is arrastus chi ant lassau is atrus, mescamente candu su trabballu chi ant fatu is atrus est stètiu bonu, e de importu mannu. Depeus essi fortis candu s'agataus ainnantis de arroris diaici mannus, e depeus circai de pentzai chi sa morti no podit fai sparessi s'arregodu chi seus arrannèscius a lassai, a prantai in su coru e in sa conca de is atrus».
Torrendi a sa chistioni chi apu pigau ainnantis, nci funt passionis chi no spaciant mai: ballit po s'amori chi unu tenit po sa persona chi stimat; ballit po su prexu chi ti nd'arribbat candu fais unu trabballu chi ti prenit su coru fintzas a cucuru de afròddiu; at a essi po custu, duncas, chi, torrendi a nosu, ddoi funt giogadoris (nd'apu arremonau una pariga ainanntis, in custu artìculu etotu) chi mancai abarrant a curri avatu de sa bòcia po calincuna cosa cumenti a trinta-trintacincu annus de sighiu (e si cumprendit chi no funt pagus) mancai de candu funt pipieddus piticheddus, fintzas a candu no arribbant, cun is pius in conca totu biancus, e ballit po is pius de sa braba puru, a s'edadi de trintacincu, e mancai corant'annus puru. E medas de issus, apustis chi apicant is botineddus a sa pùncia (cumenti si iat a podi narai, furriendi su dìciu de s'italianu, candu calincunu dda acabbat de fai una faina chi, mancai, at fatu po annus e annus e annus), sighint a abarrai in su mundu de sa bòcia e trabballant, torraus a sa chistioni, cumenti allenadoris, mancai cun is scuadras de giòvuneddus etotu. E sa storia de Giuseppe Palmas, de su restu, cratzat beni beni cun su chi apu nau pròpriu immubagora: Palmas, de su restu, est stètiu unu de is giogadoris prus fortis chi ddoi funt stètius in sa scuadra de su CastedduSardu tra is annus otanta e is annus noranta (seus chistionendi, est craru, de prus de trint'annus fait, a fai is contus gei seis bonus bosatrus puru, de su restu); me is annus apustis, invecias, Palmas iat tentu s'ocasioni, sa possibbilidadi, de trabballai e de sighiri sa scuadrixedda de is piciocheddus de sa chi tzerriaus Rapresentativa Provinciali de sa zona de Tattari; apustis ancora fiat arribbau a trabballai cun sa scola de càlciu de is de su Giglio 91, po acabbai, torra, cun sa scuadra de is piciocheddus (cussus chi tenint dexiotu – dexennoi annus, po si cumprendi mellus), de sa Juniores, duncas, de su CastedduSardu, chi funt stètius, duncas, cussus chi ddu ant biu po s'ùrtima borta, ainnantis chi di benessit unu puntori lègiu a su coru. E podeus feti immaginai, diaderus, totu su disisperu, totu s'atzìchidu ca depint ai tentu e bìviu cussus poberus piciocheddus.

E serru sa chistioni, torra (ma immoi dda serru po diaderus!) cun s'ùrtimu consideru: est berus ca su chi si praxit in custa fida benit a essi parti de nosu etotu, e s'acumpangiat, duncas, fintzas a s'ùrtimu segundu; est a nai ca sa passioni no si morit, ma abarrat cun nosu fintzas a candu no nci seus prus, e fintzas apustis. Giuseppe Palmas est stètiu interrau, pròpriu in custas ùrtimas oras, cun su sonu de una cantzoni de Renato Zero, chi si tzerriat "Su Cielu", in s'interis chi una biga de "palloncinus" (chi est cussa genia de bòcitedda de prastica chi si prenint cun s'aria, cun su suidu nostu etotu), a cabori de nieddu e de asullu (cumenti is caboris de sa scuadra de su coru de Diddo Palmas, de su restu) pigànt su bobidu concas a su cielu. Sa storia de Giovanni Palmas, de su restu, s'agiudat a cumprendi, torra, a bortas serbat diaderus un atru esèmpiu bonu (e deu seu seguru ca is esèmpius bonus faint sèmpiri beni a custu mundu, chi a bortas mi parit totu ghetau apari e totu atrotoxau e totu mobadiu puru), ca su giogu de sa bòcia est acapiau, a strintu meda, cun is comunidadis e, duncas, cun is personas chi circant de fai unu trabballu bonu po is biddas e po is animas chi ddoi bivint: Palmas nd'iat pesau e iat sighiu, in totus custus annus passaus, un assòtziu chi si tzerriat, in italianu, "Vecchie Glorie del Castelsardo", est a nai un assòtziu pesau cun totus is giogadoris chi iant tentu modu de giogai cun sa scuadra de bòcia de CastedduSardu e chi, spaciau su giogu e su spàssiu, ant sighiu a trabballai po circai de fai spaniai is chistionis acapiadas a su mundu de sa bòcia, est a nai, ant trabballau po circai de cunvinci is giòvuneddus de sa comunidadi a incumentzai cun unu sport, cun unu giogu chi, ddu torraus a arrapiti (ca mabi no fait de seguru), podit essi una scola de vida, de importu mannu meda, custu est pagu ma seguru, po su chi pertocat s'amistade (tra is piciocus, mescamente), sa passioni po su giogu, e po su de sighiri is regulas, e po su de imparai a perdi e, cosa de importu ancora prus mannu, po imparai a si ndi strantaxai apustis chi nd'atzapuas a terra.


E cun custus fueddus deu creu, po custa cida puru, de essi arribbau a sa fini de s'artìculu, est a nai chi no tèngiu prus nè su tempus e mescamente su logu po scriri (chi fessit po mei, gei ddu cumprendeis a solus a solus, ia abarrai innoi po oras e oras e oras, prus de su chi no fatzu giai), ma tra seti diis, chi su Cielu at a bolli custu beni po mei puru, podeis abarrai segurus chi nd'eis agatai un antru bellu tanti, e megu a chistionai, est craru, de is rigas e de is fueddus in su sardu chi si chistionat in su Campidanu de mesu. E duncas, si torraus a intendi (e a ligi, mellus puru) giòbia chi benit. Si imprassu a forti.

 

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna - IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018

In questo articolo
Campionato:
Argomenti:
Stagione:
2023/2024