Salta al contenuto principale
terralba francesco bellu foto festa spogliatoio

Cun sa Befana ndi torrant a incumentzai is campionaus

S'annu nou, duncas, nci dda at fata a nasci, ddi nau diaici, gioghendi unu pagheddeddu a fai su poeta: abertau gei ddu eus abertau, cun unu bellu tanti de disìgiu, puru, e seu seguru chi bosatrus ddi eis fatu sa festa chi ddi minescit; papau eis? Buffau eis? Mancai fintzas a si pitzuai unu pagheddeddu, ca no nc'est cosa prus bella de su de passai una bella parighedda de oras in bona cumpangia e in allirghia, e no nc'est cosa mellus de una bella tassixedda de binu, de birra, o de calincunu atru licori, po no chistionai de is drucis (su tzùcuru, de su restu, e ddu scieus beni fintzas de candu seus pipius, est una de is cosas chi s'agiudat a mantenni s'umori artu).

E duncas, arriendi e brullendi, seus arribbaus a su duamilla e binticuatru puru e, po primu cosa, no potzu ca isperai, e s'augurai, mi parit craru, ca potzat essi unu annu prenu, fintzas a cucuru, de cosas togas e bellas; chentza tropu daboris e cun sachitas e sachitas de prexu, e chi mancai depessint arribbai is daboris isperu chi potzant sparessi acoitu. De su restu, su de abarrai stichius aintru de su corpus, ddi nau diaici, sèmpiri po sighiri a giogai a fai su poeta, custa cosa de essi acapiaus a sa petza, e a is ossus, cumportat, puru e mescamente, ca si ndi iant a podi proi in pitzus de sa conca dannus e arroris, de dònnia genia: is ossus si podint segai e arrogai, e su cropus si iat a podi ammobadiai de centu milla mobadias, e duncas, candu si ferrint, s'atumbant is arroris, no podeus fai atru ca circai de si ndi scabulli allestru.

Duncas, nc'aciungu drabessi puru custa cosa, ca dda tèngiu badda badda in conca de unu muntoni de cidas, chi no de mesis puru, ma dònnia borta no agatu mai s'ocasioni bona po nd'arrexonai cun bosatrus, e fortzis fortzis oi nci dda fatzu puru.

Ma ainnantis de si contai custu contixeddu, incumentzu cun un avisu: po cust'annu puru, cun is amigus de su giàssu de su Diàriu Sportivu, eus a curri po unu bandu pesau de sa Regioni Autonoma de Sardìnnia, chi si tzerriat IMPRENTAS e chi pertocat sa limba sarda cosa nosta, pobera e lastimada, fadendi su contu ca is chi dda chistionant no funt medas, in dì de oi, e is chi dda sciint scriri, e ligi, funt ancora prus pagus; e duncas, si cumprendit beni, chi acabbaus, chi spaciaus de dda chistionai nosu etotu, innoi in s'isula cosa nosta, intzandus nc'est s'arriscu chi sa lingua sarda (chi in custu mundu s'agatat, est craru, de annus e annus e annus e annus) potzat sparessi po sèmpiri.

De su restu, giai Darwin (su babbu de s'evolutzionismu, po ndi furai su fueddu de s'italianu) iat narau, prus de trescentus annus fait, ca chi una lingua no dda chistionant is chi funt nàscius in su logu innoi cussa lingua s'agatat ddi nau diaici, intzandus sa limba benit a morri in pagu tempus.
Duncas, po crariri mellus sa cosa, dda podeus imboddiai diaici: chi innoi in Sardìnnia no nci fessit prus calincunu chi fueddat in sardu, intzandus sa lingua sarda si iat a podi pentzai cumenti chi fessit morta, sparessia. E si cumprendit: chi su sardu no si chistionat in Sardìnnia, innoi dialloriu (po manigiai unu fueddu chi apu sèmpiri intèndiu innoi in bidda, e puru de sa bon'anima de mamma mia) si iat a depi chistionai? Mancai, nci iat a podi essi calincunu, in calincuna atra parti de su mundu (mancai in Giappone etotu, po arremonai unu logu chi abarrat atesu meda de s'isula), chi iat a podi studiai su sardu, ma iat a essi unu studiu apitzus de una lingua morta, e no prus bia.

E duncas, seus nosu, nosu chi biveus (cun prexu e gana bona, mi auguru po bosatrus, e no po s'ammarolla) in custu arrogu de terra chi s'agatat in mesu a su mari Mediterràneu, chi depeus circai de sarvai sa lingua cosa nosta; a fueddai s'italianu seus bonus totus (gràtzias a is scolas, a is giornalis e a is programmas chi donant a sa televisioni, televisioni chi deu no castiu de calincuna cosa cumenti a otu annus, tanti po nai), e mancu mali, mi benit de narai; calincunu strobbu in prus ddu agataus a chistionai sa limba, e mi fait meda prexei feti a pentzai ca, gràtzias a su trabballu cosa mia puru, (gràtzias a s'artìculu chi ndi pesu su giòbia; e custu ballit po dònnia dònnia giòbia chi agataus in unu annu), seu agiudendi, seu cumbatendi (mi benit de narai diaici) po circai de no fai morri, de no fai sparessi su sardu. E duncas, si ddu torru a nai, si ddu torru a arrapiti, si ddu torru a arragodai oi puru, oi ca seu scriendi su primu artìculu de s'annu in sardu: in mesu a totus custas rigas (ca no funt pagus de seguru, fadendi su contu chi sforru, a trassa de paneteri, prus de bintotu milla e otucentus corpus a sa tastiera, cumenti si tzerriant in italianu etotu) apa a circai de nci stichiri contus, contixeddus e legas chi, mancai, nd'arribbant de atrus mundus puru (ddus tzerriu diaici...) e no feti de su mundu de is giogadoris diletantis de bòcia, chi est sa faina chi sigheus, de su duamilla e dexi, cun is amigus de su Diàriu Sportivu (e candu chistionaus de su tempus chi est passau, si benit de nai, de pentzai, ca su tempus currit diaici a forti ca parit, giai giai, ca si ndi bobat!), e gei ddu scieis beni, chi seis innoi a ligi is cosas chi ndi bogu aforas.

E duncas, mi iat a praxi a nci stichiri, dònnia dònnia tanti, legas e arraxonamentus chi pertocant atras chistionis puru, e no feti is resultaus de is partidas e is cosas prus togas, is novas prus callentis chi nd'arribbant de is campus innoi si giogat a bòcia.

In totus custus mesis, de su restu (e chi eis lìgiu a su mancu feti un articulu de is chi nd'apu pesau in custus ùrtimus tres-cuatru annus, scieis beni de ita seu chistionendi) apu circau de fai un antru giogu puru: est a nai su de arraxonai apitzus de is chistionis chi ndi bogant aforas is allenadoris, candu ddus intendu po ndi pesai is ciaciarradas, cida po cida, apustis de is partidas, circhendi de cumprendi chi nci potzant essi letziònis, ddas tzerriu diaici, chi potzant essi de importu po sa vida cosa nosta de dònnia dì; e duncas, po circai de ddu narai mellus: cussu chi un allenadori contat apustis de una partida pèrdia, su chi narat a is piciocus cosa sua (e mi torrat a contai), iat a podi balli (e beni puru), po una persona chi, mancai, at tentu unu dannu mannu, un arrori, una mobadia; su chi mi contant is allenadoris, fait a ddu nai diaici puru, iat a podi serbiri po ndi pesai una lega, un arraxonamentu de importu, chi, est cussu su prexu prus mannu, si potzat stesiai, a su mancu de unu pagheddeddu feti, de is chistionis chi seus costumaus a ndi bogai aforas candu chistionaus de gol, e de isfidas sportivas.

In prus, si nau custu puru, de cust'annu is rigas chi ndi pesu e ndi bogu aforas ant a essi una propriedadi (propriedadi intelletuali, si iat a podi narai, furendindi, chentza nesciuna bregùngia, su fueddu de s'italianu) de sa Regioni Autonoma de sa Sardìnnia, chi at a podi torrai a usai is fueddus cosa mia po ddus fai bessiri, mancai, stichius in atras atividadis, chi sigheis su chi seu narendi.
Est a nai ca is fueddus, is rigas de is artìculus chi ndi pesu in sardu ddus eis a podi agatai, custu est pagu ma seguru, po primu in su giàssu cosa nosta, ma apustis is de sa Regioni ant a podi pigai cussas rigas etotu po ddas imperai po atras fainas. E duncas, custu bollit nai ca mi apa a depi impegnai ancora de prus de su chi apu fatu fintzas a immoi. E custu no bollit nai, peròu, ca fintzas a oi apu fatu su trabballu cosa mia gioga-gioga, o chentza de nci pentzai, o chentza de sa conca chi serbit, ma bollit nai ca de oi, chi at a essi possìbbili, a su mancu, nc'apa a ponni prus seriedadi, chi mi permiteis de imperai custu fueddu, isperendi chi si cumprendat su chi megu a si contai.

E duncas, apustis de essi bogau aforas totu custu, torraus a sa chistioni chi tèngiu badda-badda in conca de una biga manna de tempus. Cumenti s'apu arremonau ainnantis, in custu artìcolu etotu, su de essi acapiaus a sa petza, e a is ossus, su de essi fatus de petza moddi (is ossus puru, mancai prus tostadatzus, funt facilis a s'arrogai), cumportat su fatu ca, in dònnia segundu de sa dì, si podeus ingolli. Apu sèmpiri intèndiu nai ca unu de is logus innoi sa genti si ingollit de prus est, pròpriu, sa domu innoi biveus: a nai sa beridadi, bastat diaderus pagu po si strupiai: bastat a ponni mabi su pei, bastat a lisciai candu ses artziendi is scabas, o candu ses artziendi, mancai, apitzus de una cadira, o brintendindi in sa dòcia, e nci ponis unu segundu po t'agatai totu sciasciau a terra e prenu de daboris. Duncas, a parti totus is dannus chi si ndi podint arrui in conca candu seus assèbiaus (prus o mancu...) in logu de domu etotu, nci depeus aciungi,, a su contu ca ddoi funt trabballus ca funt prus perigulosus de atrus; su de abarrai a totu dì a cracai butoneddus in sa tastiera, chi est sa faina chi sigu de prus de dexi annus, a sa faci de totus cussus chi m'ant sèmpiri nau chi is tempus innoi unu trabballu ti bastat po totu sa vida funt bellus ca spaciaus, no est perigulosu cumenti a su trabballu de unu chi, mancai, depit abarrai po oras e oras, chi no a totu dì puru, apicuau, mancai, in unu imparatu, cumenti si narat in sardu, cumenti capitat a is muradoris, po ddus arremonai.
E duncas, mi benit de nci pentzai fatu fatu meda: po imbruncuai e po ti spistiddai cun sa faci in terra, e po t'agatai sciasciau in milli arrogus (cumenti si narat) bastat, diaderus, feti unu segundu: ponis su pei in logu malu, ponis su pei innoi no depis e t'agatas, prenu de daboris, crocau in unu letu, in un aposentu de s'uspidali.

Nareus puru, immoi chi nci seu, ca totu custa chistioni ca seu circhendi de ndi bogai aforas, mi nd'est arribbada in conca me is cidas passadas, e immoi si contu custu puru, chi mi permiteis de si ndi furai feti un antru tziccheddeddu de tempus (e apustis si promitu chi eus a chistionai unu pagheddeddu de bòcias puru, chi est sa cosa chi si speddiat de prus, du sciu beni): seu costumau a passillai, capitat mescamente a su megama, e pruschetotu candu fait diis bellas, totu a longu a longu de sa cora de s'arriu chi ddoi est in bidda mia (chi est Bidd'e Sorris); una passillada chi fatzu caminendi in su muru in ciumentu chi nd'ant pesau me is annus passaus, apitzus de s'arriu etotu. A narai sa beridadi, no est una cosa meda perigulosa, ma dònnia dònnia borta no ammancu de pentzai ca iat a bastai pagu meda a nc'arrui in bàsciu, e dònnia borta timu e tremu (cumenti narat sèmpiri sa bon'anima de mamma mia...) de mi ingolli. Duncas, po su trabballu chi fatzu (chi est cussu de abarrai, po oras e oras e oras, ainnantis de unu cumputer, cumenti si narat in ingresu, a scriri artìculus) sa cosa de importu prus mannu funt is didus, is manus, e is brutzus. Mi benit sa timoria feti a pentzai a su fatu de no podi prus movi is manus, o is didus, e mi benit de pentzai, duncas, ca iat a essi mellus, po mei, su de mi arrogai una camba (mancai in milli arrogus, tanti po trabballai depu abarrai sètziu), ma depu aturai atentu, e meda puru, a no mi sciasciai is ossus de is didus, poità desinò no ia a podi sghiri is fainas chi mi pertocant e, cosa ancora prus lègia puru, si cumprendit, no ia a tenni su modu de incasciai cussus cuatru arriabeddus chi mi serbint po mi comperai su pani, sa cosa de papai e po mi ndi scabulli de totus is spesas chi ddoi funt, in dì de oi, e chi depeus pagai po bivi in custu mundu macu e totu ghetau a pari (diaici mi parit de ddu podi pentzai, a su mancu).
E duncas, circu de aturai atentu a dònnia passu chi fatzu, e depu narai puru ca fintzas a oi, e gràtzias a Deus, cumenti si iat a podi narai, no apu tentu arroris o mobadias lègias meda.

Ma torraus a nosu, e torraus duncas a su mundu de is giogadoris diletantis. Cumenti scieis beni (e de su restu nd'eus arraxonau impari giai unu bellu tanti de bortas...) sa diferèntzia tra unu giogadori professionieri e unu giogadori diletanti, cumenti si iat a podi narai furendindi su fueddu de s'italianu, est cussa ca unu giogadori professioneri arricit unu tanti de dinai (prus ses forti e prus dinai arricis, si cumprendit) po giogai a bòcia (o a su chi est, ca no nc'est feti su giogu de su càlciu, e si cumprendit beni); su giogadori diletanti, invecias, tenit unu trabballu a parti, e feti apustis chi si ndi scabullit de su trabballu cosa sua podit pentzai a si spàssiai (e pròpriu de spàssiu chistionaus, mi parit craru), isperendi ca, in s'interis chi unu si spàssiat e si spreviat, no si ingollat, ca po s'ingolli, in unu campu de càlciu, bastat pagu meda: una carvada de pei mabi donada, unu pei postu a trotu, unu cropu de conca contras a sa conca de un aversàriu, e si iat a podi sighiri cun sa lista ancora po unu bellu tanti de oras. E duncas, fatu fatu mi capitat puru de biri, in cussu tialu de Facebook pruschetotu, fotografias de giogadoris, mancai giòvuneddus, ingotus e arrimaus in unu letu de uspidali; unu de is ùrtimus chi apu biu fiat unu piciocheddu, pitichinninniu meda de dadi, chi giogat me is scuadras de giòvuneddus in sa Gialeto de Serramanna, chi est una bidda chi abarrat pròpriu a su costau de sa mia. E immoi arribbu, e fiat ora puru, s'at a megai calincunu de bosatrus, a chistionai de sa lega chi tèngiu in conca de una bella pariga de cidas, chi no de mesis: cali est sa diferèntzia tra fai su tifu (cumenti si iat a podi narai, furendindi su fueddu de s'italianu, fadendi su contu ca est berus ca in sardu is chi faint su tifu, po una scuadra, po unu giogadori, po un atleta, si tzerriant tifosus) e su de si fai pigai de is timorias? E immoi nci arribbaus.

Candu unu piciocheddu, unu giogadori de càlciu (ma sa chistioni ballit, est craru, po totus is atrus sport puru, si ddu torru a arrapiti) si strupiat e si ingollit, seus costumaus a ddi fai is augurius, isperendi, duncas, chi potzat torrai a curri, impari a is cumpàngius cosa sua etotu, in campu, avatu de sa bòcia, in pagu tempus; ddi fadeus is augùrius isperendi chi ndi potzat sanai acoitu de su dannu, e mancai chentza tropus daboris. E de su restu, mi parit craru, candu scieus ca unu piciocheddu agatat prexu, e spàssiu, e sprèviu, sighendi una faina, mancai siat perigulosa po si ingolli, e candu boleus fai su tifu, est a nai a ddu agiudai, cun is fueddus cosa nosta, a ddu fai andai ainnantis, intzandus depeus circai de ddi trasmitiri fortza, e gana bona. Candu nd'arruis, candu ti sciascias, candu t'arrogas is ossus, candu ti ingollis, sa cosa de importu est cussa de circai de ti nti strantaxai torra. E una de is mexinas prus bonas chi ddoi funt, funt pròpriu is fueddus de is cumpàngius de scuadra cosa tua, de is amigus, de is personas chi stimas.

E de su restu, ddu scieus beni, ca custa fida est unu giogu ca a bortas podit benni a essi marigosu meda. Aranti a unu piciocheddu chi mancai s'est ingotu a una gamba, o a unu genugu, s'estus a podi puru fai pigai de su disisperu, de cussus chi in sardu tzerriaus "pentzamentus lègius"; e duncas, mi parit totu de ddas intendi, una mamma, una tzia, una sorresta, un'amiga ca ti consillat, mancai po su beni cosa tua etotu, de lassai a perdi, de lassai a perdi cussa faina chi ti regalat prexus, est berus, ma puru dannus. Si naru sa beridadi, custa est una lega chi est acapiendumì meda meda: m'est capitau, in custa vida, de fai giogus chi funt unu pagheddeddu perigulosus (e cumenti totus is giogus perigulosus, nc'est sèmpiri s'arriscu de si podi strupiai), e is personas chi tèngiu a su costau funt de duas genias: ddoi funt cussus ca candu mi biint tristu, o primau (tristu e primau cumenti unu giogadori chi s'est ingotu o at pèrdiu una partida de importu mannu, o mancai, tristu e primau cumenti unu giogadori chi at sballiau unu gol chi pariat giai giai fatu), circant de mi fai fortza (cumenti si narat in italianu etotu), e ddoi funt cussus puru (in dì de oi ballit po tzia mia e po sorresta mia, e balliat puru po sa bon'anima de mamma mia etotu, fintzas a candu s'est agatada, a su mancu) ca circant de mi cunvinci a lassai perdi, ca, de su chi ndi podint cumprendi (castiendi sa faina de foras...), is dannus funt meda ma medas prus mannus de is cosas bonas chi nd'arriciu.

E duncas, si iat a podi furriai sa chistioni puru po su chi pertocat su mundu de su càlciu: chi unu giogadori chi currit avatu de una bòcia, mancai in unu campionau de Segunda Categoria (o mancai de sa de Tres Categorias puru, chi est sa prus bascia, tra totus is campionaus chi ddoi funt, chi si giogant in s'isula) fait prus tempus ingotu e crocau in su letu ca in campu, fortzis, po diaderus, iat a fai beni a cambiai arrastu, cumenti si narat. Ma ddu scieis beni cumenti andant is cosas: in custa vida si podit capitai de agatai fainas chi si faint bessiri macus (ddi nau diaici), est a nai ca si praxint diaici meda ca benint a essi, in pagu tempus, sa cosa de importu prus mannu chi teneus, dì po dì. E po sighiri cussa faina (pròpriu cumenti sucedit a unu giogadori diletanti cun su giogu de sa bòcia) ses prontu a ponni de una parti su trabballu, s'amori, is amigus, sa famìllia, e sa lista iat a podi sighiri a andai ainnantis.

E duncas, deu pentzu puru ca (e cun custu serru sa chistioni, po diaderus) sa cosa chi si serbit, mescamente candu stadeus mabi, est una persona chi si potzat fai coràgiu, chi si potzat agiudai a andai ainnantis, e no de seguru una persona chi si narat: lassa stai totu e abarradini assebiau, mancai aranti de sa televisioni, cumenti faint meda atrus. E sa fini de sa storia dda connosceis beni, ndi seu seguru: ddoi funt personas ca bessint diaici aforas de conca po una faina chi, mancai, po dda sighiri arribbant puru a si morri (sa cosa ballit, pruschetotu, po cussus chi faint sport o fainas e atividadis chi funt perigulosas meda); ddoi funt pilotas de machinas de cursa chi si morint pròpriu currendi in una gara, ddoi funt personas chi ddoi lassant is pinnas, mancai, annadendi asuta de s'acua; ddoi funt personas chi morint in s'interis chi ndi funt artziendi apitzus de unu monti artu meda, in mesu a sa nì, e personas chi si morint, mancai, candu andant a giriotai (fueddu chi est giai giai aguali a girai, ma chi mamma mia imperat fatu fatu).in logus chi funt perigulosus.

Ma ddu scieis beni, de su restu, cumenti andant is cosas (e de seguru po mei andant diaici): candu ti praxit una cosa, ses prontu a fai de totu, ballit po is sacrifìcius, po incumentzai, fintzas a arribbai a totus is daboris chi ndi iant a podi lompi; fadendi su contu, de su restu, ca is daboris (impari a is dannus e is arroris) ndi iant a podi arribbai de dònnia stampu, de dònnia furrungoni, chi est berus, cumenti eus narau ainnantis, chi ddoi funt cristianus chi si sciasciant a terra e s'arrogant in milli arrogus brintendi in sa bagnera.

E duncas (e cun custu serru cun is contus, is contixeddus e is strollichiminis po oi puru), fortzis fortzis si iat a cumbenni a sighiri is bisus cosa nosta, e is disìgius, e is fainas chi si praxint de prus e si donant prus prexu, cun totu sa fortza chi teneus (chi arrannesceus a mantenni, po ddu nai mellus) e chi s'agataus aintru de su coru.
E candu s'agataus calincunu chi est fadendi is contus cun sa maba sorti, su chi estus a podi, a depi fai est cussa de ddi augurai de podi torrai, acoitu e allestru, a is fainas chi fiat sighendi; e duncas, estus a depi arrannesci a si ndi bogai de sa conca totus is pentzamentus lègius e, pruschetotu, estus a depi circai de avitai de preni sa conca de is atrus cun is timorias cosa nostas. Ca in custu mundu (e no feti in su mundu de sa bòcia, duncas) su chi serbit funt personas chi faint su tifu, e no personas chi si consillant de ponni totu de una parti candu is cosas andant mabi o no andant beni. E fiat ora puru, seu arrannèsciu a mi ndi bogai de sa crapita custa perdixedda puru, cumenti si narat fatu fatu in italianu.

E immoi chi mi intendu sa conca lèbia (cosa chi ballit po su coru puru) mi potzu (e fiat ora puru, s'at a megai calincunu de bosatrus) ghetai a fundu 'e suus (cumenti si narat in bidda mia po ndi furriai su fueddu ca, in italianu, benit a essi tufu) me is chistionis chi pertocant, de acanta, is giogus de is assòtzius de sa bòcia de is diletantis chi s'agatant innoi in Sardìnnia, isperendi ca is personas chi, mancai, no funt acapiadas diaici a strintu con is chistionis de su càlciu apant agatau calincuna lega, tra cussas chi nd'apu bogau aforas fintzas a immoi, de aggradessu.

E duncas, torraus a nosu. Pròpriu ariseu a su merì (chi fiat su tres) funt torraus a partiri is giogus innoi in Sardìnnia, po su chi pertocat, a su mancu, is scuadras de s'Ecellenza: duncas, ariseu a su merì, iat a fai a ddu nai diaici puru, s'est giogada sa primu partida de s'annu nou, est a nai, duncas, sa sfida tra is casteddaius de sa Ferrini, sighius sèmpiri, cumenti scieis beni (e deu seu innoi pròpriu po si ddu arragodai) de Sebastiano Pinna, e is allenus de s'Ilva de Sa Maddalena, cun sa gara chi s'est serrada cun su resultau in paridadi, ca est abarrau siddau, cumenti si iat a podi narai, in su zeru a zeru. Sa partida tra is casteddaius e is primus de sa lista (o de sa classi, chi si praxit de pruus cumenti sonat su fueddu) si fiat giogada, a su mancu po su chi pertocat su primu arrogheddu, su bintitres de su mesi de Idas de su duamilla e bintitres, candu s'arbitru, Marco Burattini, chi ndi lompit de Roma, apustis de trintacuatru minudus de giogu, iat dèpiu frimai totu po crupa de su bentu. Sa cosa de importu prus mannu po su chi pertocat sa partida de ariseu, est ca is maddaleninus funt arrannèscius a aguantai, a apoderai, est a nai ca no ant pèrdiu nemmancu po una borta cust'annu, e funt, a fai is contus nci poneus pagu meda, is ùnicus in totu su campionau de s'Ecellenza sarda a no essi prantu, ancora, nemmancu una lagrima, cumenti mi benit de narai (sèmpiri gioghendi a fai unu pagheddeddu su poeta).

Duncas, parit una brulla, cun sa primu partida de s'annu nou si funt serraus is giogus chi pertocant sa primu parti de sa stagioni (e chi est cussa chi pertocat su duamilla e bintitres), e immoi no abarrat atru de fai ca incumentzai cun is partidas chi ant a balli po sa lista de sa torrada, cumenti ddas estus a podi tzerriai. Is scuadras de s'Ecellenza, duncas, ant a torrai a cabai in campu pusticras, est a nai su ses de su mesi de Gennàrgiu, chi est sa dì de sa Befana: una dì de festa po (giai) totus (fadendi su contu chi nc'est genti ca trabballat puru me is diis de festa, e tra cussus a bortas nci seu deu puru...), sa festa chi serrat su perìodu prus druci de s'annu, ma apustis de su ses de Gennàrgiu at a tocai a aguantai, a apoderai po feti undixi diis e apustis, a partiri de su dexesseti, chi est sa dì de Santu Antoni, eus a partiri torra cun is festas acapiadas a su Carrasciali, ma de custu eus a tenni s'ocasioni de ndi chistionai mellus in su benidori, sèmpiri chi su Cielu at a bolli custu beni po mei puru.

E duncas, po immoi, deu pentzu ca sa cosa mellus chi podeus fai est andai a castiai ita totu at a podi sucediri po su chi pertocat sa de dexiotu bessidas de sa stagioni, e seus chistionendi, est craru, sèmpiri de is scuadras chi currint in su campionau de s'Eccellenza. Nc'est afròddiu mannu, duncas, po sa partida chi is de su Tèmpiu ant a depi giogai in domu de is de su Monteponi de BiddaCresia; is piciocus sighius de Giuseppi Cantara s'agatant in dì de oi a su segundu postu de sa lista, cun trintunu puntus allogaus in buciaca, chi nd'arribbant apustis de noi partidas bintas e cuatru partidas chi si funt serradas cun su resultau in paridadi; cun trintunu puntus agataus puru is casteddaius de sa Ferrini, chi eus arremonau pròpriu immubagora, e chi si dda ant a depi biri contras a is meris de domu de su Santu Tiadoru, binticuatru puntus in buciaca. Is casteddaius ant a cabai torra in campu custu sabudu chi at a benni (e chi nd'est arribbendindi allestru meda) mancai apant giogau puru ariseu merì. Tra is duas scuadras ddoi est una forada, ddi nau diaici, de seti puntus. Is de sa Polisportiva Ossese (sa scuadra chi nd'ant pesau in Ossi, est craru) si dda ant a depi biri contras a is de Sa Maddalena, cun sa partida chi peròu s'at a giogai feti su domìnigu, chi at a essi su seti. Su sabudu, invecias, s'ant a giogai is partidas tra is de su Bari Sardu (sa scuadra de Barì, si cumprendit beni, ndi seu seguru) e is allenus de su Bosa: is primus arribbant a sa isfida cun bintiduus puntus allogaus a su callenti (ses partidas bintas e cuatru partidas chi si funt serradas cun su resultau in paridadi), e chi ballint po su de seti postus in sa lista (e chi no est unu mabi de seguru, fadendi su contu, mescamente, ca is de su Bari Sardu ndi funt artziaus in su campionau de s'Ecellenza pròpriu cust'annu, apustis de essi bintu su campionau de sa Promotzioni pròpriu s'annu passau, candu iant scerau de donai is crais de sa scuadra a un allenadori forti e àbbili cumenti a Celestino Ciarolu, ca cust'annu at agatau domu, ddi naraus diaici, in sa scuadra de su Bonorva); is de su Bosa invecias, sighius, de giai dexi annus, de Salvatori Carboni, tenint dexiotu puntus allogaus in buciaca, ca ndi funt arribbaus gràtzias a cincu partidas bintas e a tres partidas chi si funt serradas cun su resultau in paridadi. Is de su Bosa, fait a nai custu puru, tenint cincu scuadras a is pabas, e funt currendi, duncas, si cumprendit beni, po ndi cassai sa sarvesa e, duncas, po tenni sa possibbilidadi de giogai, po un antru annu, in su campionau de s'Ecellenza, chi est cussu de importu prus mannu tra totus cussus chi si giogant in s'isula. Isfida de importu mannu puru tra is de su Calanzanos (dexiotu puntus, chi funt su pròpriu tanti de is chi tenint is de su Bosa) e is de su Ilartza, cun is grogus-arrùbius chi tenint bintises puntus, e chi ndi funt arribbaus gràtzias a otu partidas bintas e a feti duas partidas chi si funt serradas cun su resultau siddau in paridadi. Sigheus, duncas, cun is ùrtimas tres partidas chi nc'ant a essi de giogai po su chi pertocat sa primu giorronada de sa torrada de s'Ecellenza: is aristanesus de sa Tharros (torra, issus puru, cun dexiotu puntus, cun cincu partidas bintas e tres partidas innoi nd'ant cassau unu puntixeddu feti) si dda ant a depi biri contras a is cuartesus de su Sant'Aleni (feti trexi puntus in buciaca, chi ndi funt lòmpius gràtzias a tres partidas bintas e a cuatru partidas chi funt arrannèscius a serrai cun su resultau in paridadi); is de su Sant'Aleni, tocat a nai custu puru, sèmpiri chi boleus essi pretzìsus, tenint feti una scuadra a is pabas, e seus chistionendi de is cidresus de sa Villacidrese, sa scuadra de Biddacidru, chi est sighida, de unu bellu arrogheddu de tempus, de Marrocu, chi est su presidenti de s'assòtziu. E pròpriu is cidresus ant a depi arriciri, in domu cosa insoru, is de su Taloro, chi tenint catodixi puntus in prus de is chi tenint is cidresus, chi s'agatant, tra is atras cosas, a s'ùrtimu postu de sa lista; is cosas, invecias, funt andendi unu pagheddeddu mellus po is aversàrius, chi s'agantant cun bintiduus puntus allogaus in buciaca, e chi ballint po su de otu postus in sa lista. Is de su Taloro de Gavoi funt stètius bonus a binci ses partidas, cun cuatru partidas chi ant serrau cun su resultau in paridadi.
acabaus de fai is contus de sa primu bessida de s'annu nou cun sa partida chi s'at a giogai tra is meris de domu de su Crabonaxa, binticincu puntus chi ballint po su de ses postus in sa lista, chi ant a depi arriciri sa visita de is de su Li Punti (sa de cuatru scuadras chi tenit dexiotu puntus in sa lista).

Impari a is scuadras de s'Ecellenza, custu sabudu chi nd'at a arribbai  ant a cabai in campu puru is scuadras de sa Promotzioni, ma feti cussas chi currint in sa Lista A, cun is scuadras chi faint parti de sa Lista B chi ant a podi giogai feti su domìnigu, ma de su contu ndi depeus bogai is de sa Nuorese, ca s'agatant, in dì de oi, a su primu postu de sa Lista B, e is de su Logusantu, chi si dda ant a depi biri, pròpriu, contras a is primus de sa classi.
Si ddu nau acoitu: nc'est afròddiu meda de cumprendi, e de biri, cumenti ant a andai is cosas in domu de is nugoresus, fadendi su contu ca, pròpriu me is ùrtimas diis de su mesi de Idas, is de sa Nuorese nd'ant segau s'acàpiu chi teniant cun Luca Rusani, cun s'allenadori chi at pigau armis e bagàglius, cumenti si narat, e at dèpiu lassai sa scuadra; no si cumprendit beni ita siat andau a trotu, fadendi su contu chi is nugoresus s'agatant, in dì de oi puru, a su primu postu de sa lista, duncas no seus chistionendi de unu busìllibu acapiau cun is resultaus, ma depit essi sucedia calincuna atra cosa, chi est berus, cumenti at contau unu giornali de s'isula pròpriu me is diis avatu a sa chistioni, ca calincunu est fintzas brintau me is spolladroxus de sa scuadra cun una pistola me is manus e at fintzas sparau (tiarrori mannu, si narat in bidda mia, e mi parit de torrai a intendi sa bon'anima de mamma mia), chentza bociri o ingolli nemus, po bona sorti (torrendi a sa chistioni ca no podeus mai sciri de innoi nd'at a arribbai su dannu chi si podit sciusciai sa vida a terra).

Ma torraus a is chistionis acapiadas a is partidas de sa Lista A: is primus de sa lista de sa Kosmoto de Muristeni si dda ant a depi biri contras a is de su Gonnosfanadiga, chi s'agatant, invècias, a s'ùrtimu postu; tra is duas scuadras, duncas, ddoi est unu stampu, una forada de calincuna cosa cumenti a bintotu puntus, ma is muristanesus ant a depi aturai atentus chi no bolint fai figuras lègias, cumenti si narat, ca in su giogu de sa bòcia (pròpriu cumenti ballit po sa vida, si ddu nau torra), no podis abasciai sa guardia (cumenti si narat in italianu, furendindi sa cosa de su giogu de su pugilau), s'atentzioni, nemmancu po unu segundu. E duncas, is de su Muristeni ant bintu po noi bortas, e po cincu bortas si funt acuntentaus, ddi naraus diaici, de mantenni su resultau in paridadi; is biancus-birdis de su Gonnos invecias, no ant ancora bintu nemmancu una partida (e bai e circa chi nc'ant a arrannesci pròpriu in sa primu bessida de s'annu nou), nd'ant pèrdiu dexi e po cuatru bortas feti funt arrannèscius a ndi cassai a su mancu unu puntixeddu. Is de s'Arborea, invecias, ant a depi arriciri sa visita de is de su Cus de Casteddu (chi est sa scuadra pesada de is de s'Universidadi): is meris de domu, chi si funt lassaus, in s'interis, cun s'allenadori chi teniànt fintzas de sa segunda parti de sa stagioni de s'annu passau (sa de su duamilla e bintiduus – duamilla e bintritres, po si cumprendi mellus), e seus chistionendi de Virgilio Perra, tenint dexesseti puntus in busciaca, chi ballint po su de undixi postus in sa lista, cun ses scuadras a is pabas; po is de s'universidadi (cumenti ddus tzerriaus), invecias, is cosas funt andendi beni meda, chi est berus chi tenint, allogaus in buciaca, calicuna cosa cumenti a  bintises puntus (ca funt su pròpriu tanti de puntus chi tenint is terrabesus de sa Frantziscu Bellu); is de s'Arbus ant a circai puntus po ndi cassai sa sarvesa in sa partida, chi ant a giogai in domu cosa insoru etotu, contras a is de su Bidda Matzràxia; is de su Castiadas, chi funt a su segundu postu in sa lista, cun cincu puntus in mancu de is chi tenint is de sa Kosmoto de Muristeni, si dda ant a depi a biri contras a is arthanesus de s'Idolo; is de su Guspini ant a circai de ndi cassai sa de ses partidas bintas in sa isfida contras a is casteddaius de s'Atleticu; seus prontus a scumiti, de su restu, chi nd'at a bessiri una partida bona, e spassiosa, puru tra is de su Lanusè e is de su Ceraxius; is ùrtimas duas partidas pertocant invecias is de s'Orrolese (sa scuadra chi nd'ant pesau in Arrolli, si cumprendit beni), chi ant a depi arriciri sa visita de is de sa Frantziscu Bellu de Terraba (chi eus arremonau ainnantis, de su restu); serraus cun sa partida tra is de su Tortolì, chi ant a depi arriciri sa visita de is de su Calciu de Pirri.

S'at a giogai domìnigu (chi at a essi su seti), invecias, sa partida tra is serramannesus de sa Gialeto (chi apu arremonau ainnantis puru, de su restu), chi si dda ant a depi biri contras a is carlfortinus de sa Verde Isola.

E cun custu apu acabbau po custa cida puru. Si imprassu e si auguru de si podi bivi custus seti diis cun prexu e saludi. Si torras a lìgi, chi Deus bollit, giòbia chi at a benni.

 

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna - IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22

In questo articolo
Campionato:
Argomenti:
Stagione:
2023/2024
Tags:
novas