Salta al contenuto principale
castelsardo foto festa

Su Casteddu Sardu murigat is cartas e saludat Emanuele Riu

Mancant feti una pariga de diis, si ndi podeis acatai a solus, de su restu, chi feti castiais su calendàriu impari a mei, e puru su mesi de Ladàmini, chi est su de dexi mesis de s'annu, at a essi bellu chi acabbau, e a si torrai a biri a su duamilla e bintritres, chi deus bollit. Mi praxit meda, custa cosa de arrespundi cun “deus bollat” candu calincunu o calincuna mi domandat calincuna cosa chi pertocat su benidori: po torrai a su contixeddu chi apu bogau a pillu pròpriu sa cida passada, iat a essi una cosa bona s'arregodai, dònnia tanti, chi in sa vida cosa nosta no nc'est nudda de seguru, e nosu si podeus (antzi, a ddu nai mellus: si depeus) arramangai is maigas (diaici si narat, a su mancu, in bidda mia) po fai totu su mellus chi podeus me is fainas cosa nosta, ma apustis nc'est de fai is contus cun su destìnu, ddu tzerriaus diaici, che est a nai, mellus: deu apa fai de totu po sighiri a bivi sa vida cosa mia cun gana bella e responsabbilidadi, ma a luegus tocat a biri ita ndi pentzat su cielu, tocat a biri calli funt is bias, is arrastus chi funt stètius pesaus po mei, e po nosus. E duncas, deu seu su primu chi torrat gràtzias a su cielu, dònnia dònnia borta chi calincunu mi fait unu regalu, e podit essi unu druci, un arrogu de pani bonu, una cosa de papai, unu contixeddu o una istoria. Pròpriu ariseu sa picioca chi trabballat in su forru de su pani chi ddoi est pròpriu acanta de domu mia m'at arregallau unu bellu arrogu de tzuca (tzuca castangia, diaici ddat tzerriada) e in s'interis chi da coxinamu, po mi dda papai po sa cena, no apu fatu atru ca pentzai a cantu mi intendu fortunau candu calincunu mi cracullat, e mi scanceriat, e mi fait intendi stimau. In prus, candu fia torrendi in domu cosa mia, apustis de sa passilladedda chi mi fatzu (torra: mi regalu, ddi nau diaici poita est una cosa chi mi praxit de ammachiai) dònnia merì apustis chi serru cun is fainas acapiadas a su trabballu cosa mia, unu piciocu m'at donau unu scantu de aniadas chi nd'at scutu de sa mata chi tenit in domu sua, e duncas, ariseu mi seu prandiu, po diaderus, de totu sa bonesa chi, a bortas, is personas arrannescint a ndi bogai a foras de su coru cosa insoru. Est una de is cosas prus bellas, a contus fatus, chi podint capitai in sa vida de unu cristianu, mi megu a solu a solu: is sentidus chi arrannèsceus, ancora, a provai (mancai custu mundu a bortas siat totu trobeddau e ghetau a pari), funt sa richesa prus manna chi si ndi podit proi apitzus in custa terra. Fatzu custu giogu (ddu tzerriu diaici), dònnia dònnia dì, de torrai gràtzias a su cielu, de mi podi intendi arricu, de arrannesci a essi allirgu, cun su coru prenu fintzas a cucuru de prexu, mancai cun pagu cosas, mancai no tengia meda dinai, o una domu manna, o una bella machina; mi bastat diaderus pagu po essi selenu, e pentzu chi siat una de is cosas prus bellas chi mi podiant sucèdiri in custa vida. Ainnantis de incumentzai a nci ghetai a foras is primus rigas po ndi pesai s'artìculu in sardu campidanesu de custa cida, si du scoviu, fia giai giai pentzendi chi, po una borta, emu potziu puru atacai, acoitu, chentza si fai perdi tempus, cun is chistionis chi pertocant su mundu de sa bòcia de is diletantis sardus (tzerriaus diletantis totus cussus chi sighint una faina feti po sa passioni e no po incasciai dinai, cumenti, mancai, faint is professioneris, e mi parit giustu puru chi is cosas siant diaici), e mi seu megau, a solu a solu: custa cida atacu subitu cun una cantidadi manna de resultaus, cun totus is nominis de is giogadoris chi ant fatu is gol me is ùrtimas bessidas, me is ùrtimas partidas chi si fun giogadas, ma a sa fini, cumenti podeis biri a solus, no nci seu arrannèsciu miga, ca parit una cosa prus forti de mei, custu de tenni una biga de bideas badda badda in conca chi ndi bessint a foras, chentza, mancai, domandai su permissu. E duncas, apustis de essi nau totu custu, nc'aciungu un'antra cositedda puru: torru gràtzias, dònnia dì, po totu su chi su mundu, e is atras personas, mi regalant, mancai chentza de si nd'acatai, e si ddu apu giai contau, de su restu. A bortas mi intendu unu poeta o, a ddu nai mellus, cun un ànimu poeticu: est a nai chi mi potzu prexai puru feti po una mariposa chi mi bobat a su costau de sa conca, totu bella pintada, o po totus is crucueus chi bivint in pitzus de sa mata de limonis chi ddoi est in su corratzu, aranti a domu mia, e chi mi ndi scidant, dònnia dònnia mengianu, cun cussus scrillitus chi faint (mi benit de ddus tzerriai diaici): no nci iat a podi essi isvèllia prus druci, e deu torru gràtzias a totus cussus pilloneddus lassendi, aranti a sa porta de domu, pròpriu acanta acanta de sa mata, totus is pimpirilleddas de su pani chi, apustis, is crucueus si papant cun prexei mannu. Mi bastat pagu meda, duncas, po mi intendi in armonia cun su mundu, e est unu sentidu chi cercu de difendi, poita, cumenti scieis benis e fortzis mellus de mei, bastat unu fueddu trotu, una castiada trota, unu pentzamentu lègiu, po ndi sciusciai totu sa bonesa chi si intendeus in su coru. A nai sa beridadi, torru gràtzias a su cielu, dònnia dònnia dì, puru po un'antra cosa: est a nai ca torru gratzias de podi tenni sa possibbilidadi po torrai a pesai sa conca apustis de unu sbàlliu, de podi torrai a fai una cosa apustis chi, mancai no m'est bessida beni, cumenti bisàmu e isperàmu. De su restu, ddu scieus beni, s'omini no est perfetu: no nascit perfetu e in prus, cumenti chi custu no bastessit, in sa vida sucedit de imbruncuai, de nd'arrui, de ndi pesai cosas trotas intamis de deretas. E pròpriu cun custu arrexonamentu, incumintzu (e fiat ora puru, s'at a megai calincunu o calincuna de bosatrus) a chistionai de cosas de importu prus mannu po is fainas chi pertocant su Diàriu Sportivu. E duncas: una pariga de cidas fait apu arriciu una telefonada de parti de Emanuele Riu, chi fiat, tocat a nai diaici, s'allenadori de is de su Casteddu Sardu. Duncas, a nai sa beridadi emu apubau Riu candu mancànt feti una pariga de diis po s'incumentzu de sa stagioni noba, in su logu de trabballu cosa sua (ddu apu atobiai, po nai is cosas cumenti funt, craras e tundas, in s'edicola innoi traballat, in Portu Torres, candu seu brintau po comprai su billetu de su trenu po nci cabai torra in bidda mia, chi est Bidd'e Sorris, in su Campidanu de mesu, apustis de nd'essi cabau de sa navi): mi praxit custa cosa, de atobiai allenadoris e giogadoris in giru, e no feti me is campus sportivus; cumenti fia narendi ainnantis, de su restu, candu no ses unu giogadori professioneri, ndi depis pesai su dinai chi ti serbit po bivi sighendi atras fainas, e a mei praxit de ammachiai su de atobiai is personas chi connosciu gràtzias a su trabballu miu in logus innoi no ia mai pentzai de ddus agatai, si dda coxinu diaici, isperendi ca si cumprendat cussu chi bollu nai. E duncas, in s'interis chi abetamu po su billetu, si seus postus a ciaciarrai de bòcias, est craru, e duncas de càlciu: m'iat contau chi teniat meda afroddiu, apustis de essi bintu su campionau de sa Segunda Categoria de s'annu passau, e no biiat, diaderus, s'ora de torrai a partiri. Fiat unu pagheddu preocupau, a nai sa beridadi, po sa segunda partida chi depiànt giogai, contras a unu scuadroni, forti meda, cumenti a is de s'Alighera, chi cust'annu nd'ant pesau una rosa prena fintzas a cucuru de campionis, e sa bidea cosa insoru, est craru, est cussa de ndi cassai s'artziada in Promotzione. Apustis de sa partida contras a is grogus-arrubius, is de su Casteddu Sardu funt depius andai a giogai in domu de un'antra scuadra forti meda cumenti cussa de su Silugu, chi funt una de is realidadis prus mannas e prus bellas chi ddoi funt in su mundu de sa Primu Categoria, ddi nau diaici. Duncas, is cosas po is arrubius-brau de su Casteddu Sardu no funt andadas beni, a castiai is resultaus chi nd'ant pesau me is primus tres bessidas, a su mancu: in sa primu partida, difati, no funt arrannescius a ndi cassai sa bìncida, ma si funt dèpius acuntentai de unu puntixeddu feti, chi nd'est lòmpiu apustis de sa partida chi ant giogau contras a is de su Treselighes, in campu allenu (ddi naraus diaici), chi est una de is scuadras, cumenti a is de su Casteddu Sardu etotu, chi ndi funt artizadas de sa Segunda Categoria. Apustis nd'est arribbada sa partida contras a is de s'Alighera, aranti de is tifosus arrubius-brau, est a nai, duncas, in domu insoru, ma is cosas no funt andadas mellus, antzi: is allenus nd'ant cassau is tres puntus gràtzias a is tres gol chi nd'ant pesau me is noranta minudus de giogu. A sa de tres bessidas, contras a is de su Siligo, chi eus arremonau ainnantis, is de su Casteddu Sardu nd'ant bodditu atras tres bussinadas, e funt arrannescius a fai feti unu goliteddu, chi no est bastau, est craru, po avitai sa segunda partida pèrdia de sighiu. E duncas, su mèrcuis apustis de sa partida contras a is de su Siligo, apu arriciu sa telefonada de Riu. Si ddu nau immoi: is allenadoris e is giogadoris mi circant (ballit po is collegas cosa mia puru, est crau) po si contai totu su chi tenint in conca, apustis de is partidas, e nosu fadeus su giogu (si dda pongiu diaici) de essi su diàriu cosa insoru, est a nai: issus si contant is cosas, e nosu ddas scrieus me is paginas de su giassu, po ddas fai ligi a totus is chi si sighint. E duncas, Riu at ofiu chistionai cun nosu, apustis de essi stètiu bogau a foras de sa scuadra, e nc'est una cosa chi m'at nau e chi m'est abarrada in conca, e s'acapiat beni a su chi fia narendusì ainnantis, de sa possibbilidadi chi su mundu, e sa vida, si donat, a bortas, de aparixai is cosas chi si bessint unu pagheddu trotas, si imboddiu sa chistioni diaici. «Mi dispraxit meda po cumenti funt acabadas is cosas cun is de su Casteddu Sardu — m'at scoviau Emanuele Riu a su telefunu, candu si seus intendius po ndi pesai sa ciaciarrada — apu prefèrriu andai a saludai is giogadoris a unu a unu, de persona, poita deu creu chi candu serrat una istoria, un'esperièntzia, balli in su càlciu ma puru in sa vida, dònnia dì, depis circai de ddu fai prus beni chi arrannescis». Riu apustis contat cumenti funt andadas is cosas: «Est stètiu pròpriu su presidenti de s'assòtziu chi m'at tzerriau po mi fai sciri chi no femu prus s'allenadori de sa scuadra. Si connosceus de unu bellu arrogheddu de tempus, deu pentzu chi siat una brava persona, e sa pròpriu cosa ballit po totus is atrus chi ddu agiudant in sa faina; sighiri una scuadra de bòcia, a bortas, no est facìli, ma deu creu, e si ddu apu puru nau, chi apant fatu unu sbàlliu mannu meda: apustis de feti tres giorronadas no podis fai giai is contus apitzus de su trabballu de un allenadori. Ddu podia cumprendi, fortzis, chi su Casteddu Sardu fessit stètiu pesau po binci su campionau, ma sa rosa chi ant cuncodrau po custa stagioni no est de seguru sa prus forti chi ddoi est in sa Lista E; e chi puru fessit stètiu diaici, abarrat su fatu chi candu arribas a pigai certas decisionis no ti iast a depi fai pigai de sa pressi, custu, a su mancu, est su chi pentzu. Po su chi apu potziu biri in totus is annus chi apu fatu de giogadori, e fut stètius meda, m'est sucèdiu de binci campionaus, est a nai de ndi cassai su primu postu, mancai cun is primus tres partidas de s'annu pèrdias, ma custu no fiat su bisu, nareus s'obbietivu de su Casteddu Sardu; is de sa sociedadi m'iant domandau de ndi pesai una stagioni de importu, ma po ndi cassai su primu postu e duncas s'artziada in su campionau de sa Promotzione, fortzis, serbit calincunu sacrifìciu in prus». Su disprexei chi at tentu Riu est mannu meda, e si cumprendit, fadendi su contu de totu sa passioni, e su tempus, chi nc'at postu in sa faina, partendi de s'annu passau, candu fiat arrannèsciu a ndi pesai una cursa toga meda. «Giai giai mi benit de pentzai chi fessit una cosa chi is de sa sociedadi fiant pentzendi de fai de diora — m'at scoviau Riu — e custu fatu mi fait benni unu pagheddu de febi, chi ti depu narai sa beridadi, poita in s'istadi apu arriciu unu scantu de avantzadas da scuadras de totu sa Sardìnnia, chi currint, tra is atras cosas, in categorias prus manna de sa Primu Categoria, ma apu scerau de abarrai impari a is de su Casteddu Sardu po sighiri su trabballu chi ia incumentzau s'annu passau». Ma de su restu, candu is resultaus trigant a nd'arribbai, is assòtzius agatant prus facili a nci bogai s'allenadori, intami de torrai a fai totu sa rosa de bellu a nou. «A cantu parit peròu, nesciunu at fatu su contu chi, po is primus tres bessidas, no apu potziu mandai in campu is duus atacantis prus fortis chi tenia. Fortzis iat a essi stètiu mellus abertai un'antra pariga de cidas, fintzas a arribbai, mancai, a su mesi de Idas, po circai de cumprendi mellus cumenti fiant is cosas, po circai de cumprendi mellus ita totu no fiat andendi deretu». Riu circat, peròu, de no ndi pesai certidus. «Is fueddus, mescamente cussus chi ti bessint a foras de sa buca candu ses inchietu, si ndi bobant cun su bentu e, duncas, ballint pagu meda; deu potzu nai feti chi no m'ant donau sa possibbilidadi de ndi torrai a artziai sa conca; a mei praxit a cumbati, in sa vida e po su chi pertocat su càlciu puru, ma no apu tentu su tempus: est custa, duncas, sa cosa chi m'at fatu prus mabi de totus. Deu fia selenu, ti depu narai sa beridadi, poita abarru cunvintu de su fatu chi candu trabballas beni, apustis is resultaus bonus nd'arribbant sèmpiri, ma tocat a tenni unu pagheddu de passièntzia puru». Custus is fueddus, duncas, de Emanuele Riu. Nci pentzu fatu fatu: is cosas chi mi contant, chi mi scoviant is allenadoris e is giogadoris ballint puru, medas medas bortas, po is cosas chi mi sucedint in sa vida; pròpriu po custu seu sèmpiri prus cunvintu de su fatu chi su trabballu de s'allenadori siat, po medas cosas, giai giai aguali a su de su psicolugu, est a nai de su dotori chi si sanat sa conca candu est prena de pentzamentus lègius. Mi intendu fortunau meda, duncas, candu ndi potzu aprofitai de totus is cosas chi mi contant: est cumenti chi mi donint fortzas noba po andai ainnantis, candu is cosas no mi andant beni cumenti ia a bolli. Sa cosa de importu prus mannu, ddu arrepitu poita mi fait prexei meda, est cussa de si ndi torrai a pesai, apustis chi nd'arruis, allestru puru mancai, poita no nc'est tempus de perdi e no teneus su tempus, duncas, po abarrai prangi prangi a totu dì, ma tocat a s'arramangai is maigas, cumenti si narat, e torrai a incumentzai totu. Est cussu chi apu arrepitiu, propriu sabudu passau, a unu amigu miu, chi stimu meda meda: si connosceus de calincuna cosa cumenti a dexi annus e me is primus tempus chi trabballamu po is amigus de su Diàriu Sportivu, m'iat donau una biga manna meda de consillus bonus, e immoi tocat a mei a circai de ddu agiudai, fadendi su contu chi no est annadendi in acuas bonas, ddi nau diaici, e tenit su coru totu indaboriu, chi s'amori, de su restu, a bortas fait brullas lègias: ti podit fai arribbai in cielu, de cantu est druci e bellu, ma candu acabbat, po unu motivu o po un antru, ti parit de nci cabai in s'inferru, e intzandus no bisi prus nesciuna luxi, nesciuna bia po ndi bessiri a foras de cussu dannu, de cussu arrori mannu innoi ses arrutu, mancai de una dì a s'atra. In s'interis chi fia chistionendi cun s'amigu miu, nd'est aproillau puru Gianluca Mainas, chi est unu giogadori giòvunu ma forti meda, nasciu in su milli e noicentus norantaseti e chi tenit duncas, a fai beni is contus, calincuna cosa cumenti a binticincu annus. Si ddu apu giai nau ainnantis, de su restu, chi mi praxit custa cosa de m'atobiai cun giogadoris e allenadoris candu seu a reu (cumenti naràt sa bon'anima de mamma mia), est a nai candu seu in giru, mancai passilla passila, e mi praxit custa cosa de ndi pesai una ciaciarrada chi apustis, cumenti podeis cumprendi a solus, mi serbit, mancai, po ndi pesai is artìculus. E duncas, sa istòria de Mainas iat a podi essi aguali a cussa de medas atrus: sigumenti no est unu giogadori professioneri, e duncas no arrannescit a ndi pesai su tanti de su dinai chi ddi serbit po bivi gioghendi a bòcia, immoi est trabballendi in una pizzeria, ddi nau diaici, furriendindi su fueddu de s'italianu; antzis, a ddu nai mellus, est diventau su meri, impari a sa sposa cosa sua, de su logu innoi trabballat. E duncas d'apu atobiau chi fiat su sabudu a su noti, e issu, sciadau, fiat stracu apustis de essi trabballau una biga de oras, ma fiat giai pentzendi a sa partida de sa dì apustis, impari a is cumpàngius de su Ceraxius. Creu chi siant cosas cumenti a custa, chi mi faint cumprendi canta passioni ci ponint is piciocheddus in su giogu de su càlciu, e ddus cumprendu beni puru: po medas de issus, mi ndi chistionant fatu fatu, su curri avatu a una bòcia est a tipu una mexina: «Candu ndi cabu in campu, a su mancu — m'at scoviau Mainas, in s'interis chi abertàt unu paninu — no pentzu a totus is trumentus chi depu sighiri po trabballu. Mi intendu lìbberu, in sa conca e in su corpus, a su mancu po cussa orixedda e mesu de spàssiu e de sprèviu; chentza de is partidas de su domìnigu — m'at scoviau — no nci dda ia a fai mai a andai ainnantis» — m'at nau ainnantis de si scioddai de s'arrisu. E deu, diaderus, no pozu fai atru chi torrai gràtzias a totus is giogadoris e is allenadoris chi mi contant totu cussu chi tenint in conca: de seguru, est sa cosa chi mi praxit de prus de su trabballu cosa mia e isperu de podi pretziri, impari a bosatrus, su prexu chi mi intendu in su coru, custa richesa chi no pertocat su dinai, ma is sentidus. E duncas, no potzu chi isperai chi siat unu fini de cida bonu po totus is chi sighint su giassu de su Diàriu Sportivu, e mancai, po totus is atrus puru chi no si sighint (megu a brullai, est craru!). A si intendi mellus, duncas, e in saludi, a giobia chi benit!

 

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna. IMPRENTAS 2021-2022. LR 22/2018 art. 22

In questo articolo
Squadre:
Allenatori:
Campionato:
Argomenti:
Stagione:
2022/2023
Tags:
Prima Categoria
Girone E